Zbiornik Sulejowski i dolina Pilicy

Dolina Pilicy na odcinku od Przedborza do Nowego Miasta ma szerokość od 1 do 4 km. Większość terenu stanowią łąki. Sam zbiornik powstał w 1973 roku i w okresie maksymalnego spiętrzenia lustro wody ma powierzchnię 2600 ha. Jest to największy po zbiorniku Jeziorsko akwen w regionie łódzkim.

Opis "turystyczny" zbiornika na stronie internetowej TBOP

Okres lęgowy

Cofka zbiornika

Najważniejszym dla ptaków miejscem w sezonie lęgowym jest cofka i stawy położone obok zbiornika k. Bronisławowa. Odnotowano tu przynajmniej 38 gatunków ptaków wodno-błotnych w tym: perkozek (6-10 par), perkoz rdzawoszyi (20-25 par), zausznik (do 100 par), bąk, bączek (3-4 rewiry), czernica, gągoł (0-2 pary), błotniak stawowy, rybitwa białoczelna (ok. 10 par), rybitwa rzeczna (50 par), rybitwa czarna (10-15 par), sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna (1-2 pary), śmieszka (do 2000 par) i mewa pospolita (do 4 par).

Powyższe informacje pochodzą z lat 70. - 90. ubiegłego wieku i mają już niestety charakter historyczny. Większość z wymienionych powyżej gatunków drastycznie obniżyła swoją liczebność, która dla lat 2004-2006 przedstawia się następująco: bąk – 4-5 samców, gągoł – 1 para, błotniak stawowy – 3-5 par, rybitwa czarna – 15-40 par, sieweczka rzeczna – 1-2 pary. Nie zarejestrowano już gniazdowania perkoza rdzawoszyjego i zausznika, mewy pospolitej, rybitwy białoczelnej a w przypadku rybitwy rzecznej tylko nieregularne pojedyncze lęgi. W ciągu kilku ostatnich sezonów wycofała się także śmieszka. Miało to przede wszystkim związek z niemal całkowitym wyschnięciem stawów w Bronisławowie i zanikiem tutejszej kolonii, gdzie ostatnie lęgi miały miejsce w 2003 roku (wówczas obserwowano także próbę lęgu mewy czarnogłowej). Kolonia w cofce zbiornika licząca jeszcze w 2004 roku 45 gniazd, w roku 2006 nie istniała.

Pilica powyżej zbiornika

Poza zbiornikiem w dolinie Pilicy jako lęgowe notowane były takie gatunki jak nurogęś, sieweczka rzeczna i obrożna, rybitwa rzeczna i białoczelna, derkacz, kropiatka, zielonka i kląskawka. Gniazdowanie części z nich notowane jest jednak nieregularnie lub sporadycznie. Natomiast wyjątkowo liczny na tle innych dolin rzecznych w kraju jest zimorodek. Już poza doliną, choć w jej bezpośrednim sąsiedztwie, odnotowano dwa stanowiska lęgowe gągoła.

Okres pozalęgowy

Odsłonięte dno cofki

W okresie przelotów licznie zatrzymują się tu ptaki wodno-błotne. Późnym latem i jesienią, przy niskim stanie wody, w cofce zbiornika występuje szereg siewkowców (dotychczas stwierdzono 24 gatunki). Najciekawsze obserwacji na zbiorniku w ostatnich latach dokonywano w listopadzie oraz w grudniu – regularnie nury czarno- i rdzawoszyi, ogorzałka (do 60 osobników), uhla (do 55 osobników) i markaczka, a wyjątkowo bernikla obrożna. Również zimą jest to ważne miejsce dla ptaków. Po zamarznięciu zbiornika na odcinku tuż poniżej zapory gromadzą się licznie m.in.: perkozki, gągoły i nurogęsi. Wyjątkowo stwierdzono tu także zimowanie pluszcza.

Tekst: Marcin Wężyk i Tomasz Janiszewski, zdjecia: Marcin Wężyk